Każdy zna kogoś (albo sam nim był), kto stracił zdjęcia z wakacji, ważne dokumenty, pliki firmowe albo prace dyplomową. Najczęstsze przyczyny? Awaria dysku, przypadkowe usunięcie plików, zalanie laptopa, atak wirusa itp.
W tym artykule pokażę:
- dlaczego backup to absolutna podstawa,
- jak prosto ustawić go w Windows 11 i macOS, bez żadnego specjalistycznego sprzętu.
Dlaczego warto robić kopie zapasowe?
Bo sprzęt może się zepsuć – nawet nowy
- Dyski SSD i HDD potrafią paść bez ostrzeżenia i o ile z HDD mamy większe szanse na odzysk danych, o tyle dyski SSD są w tej kwestii bardziej brutalne
- Laptopy spadają, są zalewane cieczą (hmmmm kawusia 😊), kradzione lub demolowane w inny, bliżej nieokreślony sposób
- System potrafi się „wysypać” i pociągnąć za sobą dane, chociaż tu jest zdecydowanie większe prawdopodobieństwo, że poza samym systemem pozostałe pliki mogą być nienaruszone – ale nie zawsze…
Bo wirusy szyfrujące i błędy ludzkie się zdarzają
- Klikniesz nie w ten link, pobierzesz nie ten plik i może stać się dużo, łącznie z utratą dostępu do danych na dysku
- Albo przypadkowo usuniesz ważny folder lub plik i pojawi się problem z jego przywrócieniem
Bo utrata danych może oznaczać realne straty
- Dokumenty firmowe, faktury, praca dyplomowa
- Zdjęcia z wakacji lub ważnych wydarzeń z życia
Bo backup = spokój ducha
- Masz kopię danych = nie panikujesz w razie awarii
- Odzyskujesz wszystko co zostało zarchiwizowane
Jak zrobić kopię zapasową w Windows 11?
Kopia zapasowa i przywracanie (Windows 7) – klasyczna, nadal działa
To najpewniejszy wbudowany sposób zrobienia pełnej kopii lub obrazu systemu.
- Panel sterowania → System i zabezpieczenia → Kopia zapasowa i przywracanie (Windows 7)
- Kliknij: Utwórz kopię zapasową
- Wybierz dysk zewnętrzny lub sieciowy jako miejsce docelowe
- Zdecyduj, co chcesz archiwizować – Windows może to zrobić automatycznie
- Ustaw harmonogram (np. raz w tygodniu)
Możesz też utworzyć obraz systemu, czyli pełną kopię partycji systemowej — idealne rozwiązanie w razie awarii Windowsa.isuje kopie zmodyfikowanych plików – możesz przywrócić starszą wersję.
Jak ustawić kopię zapasową w macOS (np. Ventura, Sonoma)?
Time Machine – genialnie proste narzędzie Apple
- Podłącz dysk zewnętrzny
- System zapyta, czy chcesz użyć go do backupu – wybierz „Użyj jako dysk kopii zapasowej”
- Time Machine zrobi pierwszą pełną kopię, a potem będzie zapisywał tylko zmiany
Time Machine działa w tle – sam usuwa najstarsze kopie, gdy kończy się miejsce.
Możesz też zaszyfrować backup hasłem.
Najlepsze praktyki backupowe
- Stosuj zasadę 3–2–1, polecana w każdej firmie i organizacji, ale warto także stosować jako zabezpieczenie do prywatnych danych:
3 kopie → na 2 różnych nośnikach → 1 kopia poza domem/biurem (np. chmura) - Backup w chmurze: OneDrive, Google Drive, iCloud – super jako dodatkowa kopia, zwłaszcza że nie wymaga od nas podłączania fizycznego dysku, a dostęp do danych mamy praktycznie z każdego miejsca na świecie
- Ustaw harmonogramy, by backup robił się automatycznie (najlepiej codziennie)
- Jeśli masz możliwość, przetestuj backup co jakiś czas, tak by mieć pewność że w krytycznej sytuacji nie zawiedzie.